VAT tam, gdzie zaplecze do własnej dyspozycji
Gazeta Prawna, 2022-04-11, Katarzyna Jędrzejewska
7 kwietnia 2022 r. Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-333/20 Berlin Chemie AG dotyczący stałego miejsca prowadzenia działalności. W sprawie chodziło o usługi świadczone na rzecz niemieckiej spółki przez jej spółkę zależną znajdującą się w Rumunii. Spółka niemiecka ma w Rumunii stałych klientów i stałe zapasy produktów farmaceutycznych w wynajmowanym magazynie. W 2011 r. obie spółki podpisały umowę, na mocy której podmiot rumuński zaczął promować w Rumunii produkty niemieckiej spółki i wykonywać na jej rzecz usługi reklamowe i reprezentacji. Spółka niemiecka jest jedynym klientem rumuńskiej spółki i płaci jej co miesiąc wynagrodzenie za usługi. Ta z kolei wystawia fakturę bez VAT. Uznała bowiem, że świadczone przez nią usługi powinny być opodatkowane w Niemczech. Rumuńskie organy podatkowe były innego zdania, zażądały więc VAT od tych usług. Spółka nie zgodziła się z tym stanowiskiem i zaskarżyła decyzję. Sąd apelacyjny nabrał w tej sprawie wątpliwości i dlatego skierował pytania do TSUE. Spytał, czy aby mówić o stałym miejscu prowadzenia działalności gospodarczej, konieczne jest, aby zaplecze personalne i techniczne wykorzystywane przez niemiecką spółkę na terytorium Rumunii było własnością tej spółki. W odpowiedzi TSUE orzekł, że w przedstawionych okolicznościach spółka niemiecka nie ma w Rumunii stałego miejsca prowadzenia działalności. TSUE uznał, iż konieczne jest aby podatnik miał prawo dysponować zapleczem w taki sam sposób, jak gdyby było ono jego własnym. Spółka niemiecka zaś w Rumunii korzysta jedynie z usług marketingowych, reklamowych i reprezentacji świadczonych przez spółkę rumuńską. Spółka niemiecka nie ma zatem w Rumunii struktury pozwalającej jej na odbiór (za pośrednictwem rumuńskiej spółki) świadczeń i wykorzystywanie ich do celów działalności gospodarczej polegającej na sprzedaży produktów farmaceutycznych.
Czynności dodatkowe nie zawsze łącznie z leasingiem
Gazeta Prawna, 2022-04-11, Łukasz Zalewski, Katarzyna Jędrzejewska
Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 kwietnia 2022 r., sygn. akt I FSK 2384/18
czynności dodatkowe, wykonywane po dostawie przedmiotu leasingu finansowego, nie wchodzą do podstawy opodatkowania, jeśli ich wartość nie jest znana w momencie tej dostawy. Sprawa dotyczyła banku, który oddaje w leasing finansowy środki transportu oraz nieruchomości. Traktuje ich wydanie jako dostawę towaru. Podstawą opodatkowania VAT jest cała kwota należna wynikająca z umowy, czyli zarówno część kapitałowa, jak i odsetkowa. Bank świadczy również na rzecz leasingobiorców usługi dodatkowe. Zasadniczo nie są one związane z dostawą towaru, lecz z utrzymaniem, używaniem i bieżącą obsługą przedmiotu leasingu. Chodzi m.in. o opłaty z tytułu czynności administracyjnych, rejestrację pojazdu, monity, wezwania, ubezpieczenie, podatek od nieruchomości, podatek od środków transportu. Bank ponosi te koszty, a następnie przenosi je na korzystającego. Nie dolicza marży, ale nie wyklucza, że w przyszłości będzie ją naliczał w niewielkiej wysokości. Bank uważał, że wszystkie te dodatkowe usługi są odrębne od dostawy przedmiotu leasingu i nie powinny być uwzględniane w fakturze dokumentującej tę dostawę. Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Stwierdził, że usługi dodatkowe są ściśle związane z przedmiotem umowy i stanowią element kompleksowej usługi. Zgodził się z nim Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, jednak NSA był innego zdania.
Podatnik ma prawo wiedzieć, jak prowadzić ewidencję
Gazeta Prawna, 2022-04-11, Krzysztof Bałękowski
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 7 kwietnia 2022 r., sygn. akt II FSK 141/22 orzekł, że jeżeli w przepisie podatkowym znajduje się odesłanie do przepisów odrębnych, to dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie może odmówić ich interpretacji. W sprawie chodziło o zastąpienie papierowego systemu przechowywania dokumentów (faktur, paragonów, rachunków, not księgowych itp.) systemem elektronicznym. Pliki cyfrowe miały być zapisywane w formatach niepodlegających edytowaniu i być wierną kopią dokumentów źródłowych. Te natomiast, po ich digitalizacji, nie byłyby dalej archiwizowane. Centralny system teleinformatyczny umożliwiałby zarówno wyszukiwanie, jak i wydruk oraz zapisywanie kopii. Spółki, które wystąpiły o interpretację, chciały się upewnić się, że archiwizowane w ten sposób wydatki będą mogły zaliczyć do podatkowych kosztów. Spytały też, czy przechowywane elektronicznie dokumenty będą dawać podstawę do wyliczenia pomocy publicznej z tytułu działalności na terenie specjalnych stref ekonomicznych. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odmówił wydania interpretacji. Stwierdził, że ustawa o CIT nie zawiera przepisów o sposobie przechowywania dokumentów księgowych. Spółki się z tym nie zgodziły, zaskarżyły interpretację i wygrały.
Wyłączenie z użytku nie oznacza, że nie ma podatku
Gazeta Prawna, 2022-04-11, Łukasz Zalewski
Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z 6 kwietnia 2022 r., sygn. akt III FSK 3006/21, III FSK 3007/21, III FSK 3008/21, III FSK 3046/21, III FSK 3174/21, III FSK 3135/21 orzekł, iż spółka, która nie użytkuje już starej budowli, bo wybudowała nową i z niej korzysta, nadal musi płacić podatek od nieruchomości. Nie wystarczy samo wyłączenie obiektu ani nawet usunięcie go z ewidencji środków trwałych. Chodziło o spółkę będącą właścicielem gazociągu (budowli). W 2011 r. dotychczasowy odcinek został czasowo odłączony od sieci, a w 2013 r. definitywnie wyłączono go z eksploatacji i zastąpiony nowszym. Spór dotyczył tego, czy w latach 2014–2019 spółka powinna była płacić od niego podatek od nieruchomości. Firma uważała, że nie, i dlatego złożyła korekty deklaracji oraz wnioski o stwierdzenie nadpłat za poszczególne lata. Tłumaczyła, że gazociąg przestał pełnić jakąkolwiek funkcję, został też wycofany z ewidencji. Przyznała, że nie ma jeszcze decyzji organu nadzoru budowlanego, na podstawie której budowlę tę wyłączono by trwale z użytkowania. Argumentowała jednak, że przed 2016 r. ustawa o podatkach i opłatach lokalnych pozwalała wyłączyć z opodatkowania nieruchomość, która nie była i nie mogła być wykorzystywana ze względów technicznych. Dopiero od 2016 r. przepisy się zmieniły i wymagają decyzji organu nadzoru budowlanego o likwidacji. Organy podatkowe nie zgodziły się z tym stanowiskiem, dlatego spółka wniosła skargę do sądu. Przegrała jednak w obu instancjach.
Płatnikiem ten, kto rzeczywiście przekazuje nagrody
Gazeta Prawna, 2022-04-13, Krzysztof Bałękowski
Naczelny Sąd Administracyjny 7 kwietnia 2022 r. wydał wyrok, sygn. akt II 2139/19, II FSK 1850/19, zgodnie z którym organizator akcji promocyjnej wydający nagrody, jest płatnikiem podatku w świetle ustawy o PIT. W sprawie chodziło o spółki organizujące akcje promocyjne skierowane wyłącznie do konsumentów. Konkursy są realizowane przy udziale podmiotów trzecich, najczęściej agencji reklamowych, w trzech wariantach. W pierwszym i drugim wariancie w roli oficjalnych organizatorów akcji promocyjnych występują, na zlecenie spółek, podmioty trzecie, które zajmują się wszelkimi czynnościami z tym związanymi. Spółki są jedynie fundatorami nagród. Natomiast w trzecim wariancie podmioty trzecie zajmują się wyłącznie aspektami technicznymi, w tym przekazaniem nagród. W pierwszym wariancie agencje reklamowe same kupują nagrody i wydają je bezpośrednio uczestnikom konkursów. W drugim agencje otrzymują nagrody od zlecających i przekazują je w ich imieniu. W dwóch pierwszych wariantach organizowane są m.in. loterie promocyjne w rozumieniu ustawy o grach hazardowych. Spółki uważały, że we wszystkich trzech przypadkach podatek od wydawanych nagród powinny pobrać i odprowadzić do urzędu skarbowego agencje reklamowe. Innego zdania był Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Sporu nie było jedynie w kwestii obowiązków płatnika przy organizacji loterii promocyjnych w rozumieniu ustawy o grach hazardowych. Natomiast w pozostałych przypadkach fiskus uznał, że obowiązki płatnika ciążą na spółkach, bo to one zlecają kompleksową obsługę akcji promocyjnych i ponoszą ekonomiczny ciężar przekazywanych nagród. Spółka zaskarżyła interpretację. Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Sąd uznał, iż zgodnie z przepisem ustawy o PIT płatnikiem jest ten, który dokonuje świadczeń, czyli np. wydaje nagrody w konkursach. Nie ma znaczenia, kto ponosi ciężar ekonomiczny nagród.
Weksel to jeszcze nie koszt
Gazeta Prawna, 2022-04-14, Krzysztof Bałękowski
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 5 kwietnia 2022 r., sygn. akt II FSK 1826/19 orzekł, iż wystawienie weksla i wręczenie go wierzycielowi nie oznacza poniesienia kosztu uzyskania przychodu.
Chodziło o spółkę, która zamierzała kupić wierzytelność z tytułu umowy pożyczki. Chciała zapłacić za nią wekslem. Następnie planowała objąć udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, a utworzone w tym celu nowe udziały pokryć w całości wkładem niepieniężnym w postaci nabytej wierzytelności. Chciała wiedzieć, czy w związku z objęciem udziałów w spółce z o.o. będzie mogła zaliczyć do uzyskania przychodu wystawiony weksel. Spółka uważała, że wystawienie weksla będzie równoznaczne z uregulowaniem należności, natomiast na dzień objęcia udziałów w spółce z o.o. poniesie ona faktycznie wydatek na ten cel. Przychód z tego tytułu powinien być więc pomniejszony o koszt. Innego zdania był Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Sądy obu instancji przyznały rację organowi.
W podatku handlowym szef KAS też może stosować klauzulę
Gazeta Prawna, 2022-04-14, Mariusz Szulc
Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 kwietnia 2022 r., sygn. akt II FSK 1307/21 wydzielenie regionalnych spółek celowych, by prowadziły one sprzedaż detaliczną, ale przy zachowaniu przez centralę pełnej odpowiedzialności za kluczowe decyzje gospodarcze, to sztuczna restrukturyzacja. Chodziło o spółkę, która w 2016 r. rozpoczęła wdrażanie pilotażowego programu restrukturyzacyjnego. Miał on poprawić efektywność zarządzania siecią sprzedaży. Ostatecznie jednak zrezygnowała z pierwotnie rozważanego modelu „jeden sklep – jedna spółka”. Postanowiła wybrać inny, w którym miało funkcjonować kilkanaście podmiotów regionalnych. Nadzorowałyby one, jako spółki celowe, sprzedaż w poszczególnych województwach. W tym modelu centrala pozostałaby właścicielem powierzchni sklepowej i wyposażenia, które podnajmowałaby podmiotom zależnym. Ponosiłaby też całość ryzyka gospodarczego i podejmowała najważniejsze decyzje w zakresie marketingu i logistyki. Spółka obawiała się, czy planowana przez nią restrukturyzacja nie zostanie zakwestionowana przez fiskusa na podstawie klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania. Mógłby on bowiem uznać, że ma ona celu nie tyle poprawę efektywności sprzedaży, ile uniknięcie obowiązku zapłaty podatku od sprzedaży detalicznej. Spółka wystąpiła do szefa Krajowej Administracji Skarbowej o wydanie opinii zabezpieczającej. Szef KAS odmówił wydania opinii zabezpieczającej. Spółka zaskarżyła odmowę wydania opinii zabezpieczającej, ale stanowisko fiskusa podzieliły sądy obu instancji. Ich wyroki zapadły, gdy spółka wdrożyła już restrukturyzację.
Czy dopłaty trzeba raportować
Rzeczpospolita, 2022-04-11, Radosław Chudy
Zgodnie z interpretacją indywidualną z 29 grudnia 2021 r. w sprawie definicji transakcji kontrolowanej, sygn. DCT1. 8203.4.2020, dopłaty wniesione na podstawie przepisów kodeksu spółek handlowych nie stanowią działań o charakterze gospodarczym. Nie mają więc charakteru transakcji kontrolowanej. W interpretacji fiskus doprecyzował swoje stanowisko. Stwierdził wprost, że nie stanowi działania o charakterze gospodarczym ani wypłata dywidendy, ani wypłata zysku przez spółkę niebędącą osobą prawną na rzecz jej wspólników oraz otrzymanie przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną odpowiedniej części zysku tej spółki. Podtrzymał również istotę swojego podejścia w zakresie dopłat, zmieniając jednak pośrednio sposób swojej argumentacji. Uznał bowiem, że ze względu na: uregulowanie dopłat w art. 177-179 Kodeksu spółek handlowych, pasywne zachowanie spółki kapitałowej jako ich beneficjenta, zobowiązanie wspólników do ich wniesienia na mocy umowy spółki, uregulowanie w niej (umowie) także ich wysokości i terminów oraz brak charakteru odpłatnego charakterystycznego dla umów wzajemnych, dopłaty nie stanowią działań o charakterze gospodarczym. Zostawiono jednak furtkę organom podatkowym dodając, że nie przesądza się o charakterze gospodarczym lub niegospodarczym w odniesieniu do wpłat dokonywanych na innej podstawie niż przepisy KSH dotyczące dopłat.